Nëse presidenti turk merr kauzën e palestinezëve, duke forcuar kështu një shumicë të opinionit të tij publik, të dhënat e përpiluara tregojnë se vendi nuk i ka ndërprerë shkëmbimet me shtetin hebre
Nga gazeta “Le Monde”
Që nga fillimi i ndërhyrjes ushtarake izraelite në Rripin e Gazës, presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan ka veshur uniformën e tij të preferuar, atë të kampionit të çështjes palestineze dhe rrugës arabe. Pasi mbajti goditjet e tij në ditët e para pas sulmit të kryer nga Hamasi më 7 tetor, duke bërë thirrje për t’i dhënë fund “veprimeve agresive”, ai vazhdoi të dënojë, në javët në vijim, “sulmet barbare” nga shteti hebre duke e quajtur Benjamin Netanyahun një “kasap të Gazës” apo edhe “gjenocid”. Mbështetja historike e Hamasit, me të cilën ai është afër dhe që e konsideron një “organizatë çlirimtare”, njeriu i fortë i Ankarasë ka zgjedhur plotësisht anën e tij, duke galvanizuar bazën e tij islamo-nacionaliste, ndërsa përpiqet të konsolidojë një shumicë të opinionit publik shumë të ndjeshëm ndaj çështjen palestineze.
Megjithatë, një zë i vogël erdhi për të kundërshtuar këtë fjalim zyrtar. Për gati dy muaj, Metin Cihan, 44 vjeç, gazetar i pavarur dhe i internuar që nga viti 2020 në Berlin, ka renditur ditë pas dite, në llogarinë e tij X, anijet që kalojnë tranzit nga portet turke në Izrael. Një detyrë e mundimshme që konsiston në grumbullimin e të dhënave për aktivitetet detare, të aksesueshme lirisht në vendet detare dhe të tregtisë së lirë, por që sot hedh dritë të ashpër mbi lidhjet e ngushta tregtare që të dy vendet vazhdojnë të ruajnë, ndonjëherë edhe deri në majat e shtetit. “Autoritetet turke mund ta përshkruajnë publikisht Izraelin si një “shtet terrorist” dhe të akuzojnë Perëndimin për “standarde të dyfishta”, por ata nuk kanë ndryshuar absolutisht asgjë në punët e tyre”, thotë gazetari.
FAKTE TË PAKUNDËRSHTUESHME
Duke shfrytëzuar të dhënat, Metin Cihan dallon një anije që kryen transporte të shpeshta në Izrael dhe që i përket njëfarë Ibrahim Güler, një ish-president i partisë në pushtet, Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP), të provincës Hatay. Ai zbuloi gjithashtu se kompania Pamukkale Kablo, në pronësi të Mustafa Semerci, udhëheqësi themelues i Partisë së Bashkimit të Madh (BBP), një grup ultranacionalist i ekstremit të djathtë, anëtar i koalicionit qeveritar, vazhdoi, pas 7 tetorit, të furnizonte me kabllo për shtetin hebre. Megjithatë, BBP ishte spikatur në javët e fundit për thirrjet e saj për një bojkot të Izraelit në tërësi dhe bastisjet e saj të rënda kundër kafeneve Starbucks, të synuara për mbështetjen e supozuar të tyre për Tel Aviv.
Dhe më pas, gazetari identifikon se edhe kompania e transportit Manta Shipping po vazhdon aktivitetin me Izraelin. Kompania i përket Mert Cetinkaya, “një bashkëpunëtor i Burak Erdogan, djalit të presidentit”, thotë Metin Cihan.
“Kam ndarë të gjitha burimet dhe metodat e mia të hetimit. Është e pakundërshtueshme dhe nuk është mohuar. Kompania tha se tregtia me Izraelin vazhdonte dhe nuk mund të bënin asgjë për këtë, sepse një kontratë ishte bërë para luftës”. Disa ditë më vonë, ai zbuloi se Erkam Yildirim, djali i ish-kryeministrit Binali Yildirim (AKP), është bashkëpunëtor i Oras Shipping, një kompani detare që tregton me Izraelin. Në Ankara, postimet e Metin Cihanit në Twitter përfunduan duke shkaktuar bujë në radhët politike. Ish-ministri i Jashtëm i AKP-së dhe ish-kryeministri Ahmet Davutoglu kritikoi ashpër qeverinë dhe biznesmenët që vazhdojnë aktivitetet e tyre me Izraelin. Në Kuvend opozita kërkoi llogari nga qeveria. Dhe disa gazeta ditore kanë marrë në detaje listat e mallrave dhe mallrave të eksportuara ose të ridrejtuara në këtë mënyrë çdo muaj.
INFORMACIONI TANI ËSHTË I PAARRITSHËM
Deputetëve, Hakan Fidan, Ministër i Punëve të Jashtme, iu përgjigj se “marrëdhëniet midis Turqisë dhe Izraelit, të cilat kanë zgjatur më shumë se shtatëdhjetë e katër vjet, nuk kanë qenë kurrë në dëm të çështjes palestineze”. Një përgjigje “në formën e një rrëfimi, por më tepër të sinqertë nga ana e tij”, njeh Metin Cihan. Sipas të përditshmes pro-qeveritare ‘Sabah’, presidenti Erdogan dhe familja e tij synojnë të bëjnë një kallëzim penal kundër gazetarit. Ai thotë se ende nuk ka marrë asgjë nga autoritetet.
Nga pala izraelite, vëren ai, autoritetet kanë vendosur që nga 14 dhjetori dhe për një arsye të papërcaktuar, të mos bëjnë më të aksesueshme informacione të caktuara në lidhje me aktivitetet e tyre portuale. “Në vend të gjashtë apo shtatë varkave që ne mund t’i identifikonim lehtësisht çdo ditë, tani shohim vetëm dy në anën izraelite, por nuk dëshpërohem të gjej të dhënat reale, ato do të dalin në një mënyrë ose në një tjetër. ‘një tjetër”. Në vitin 2020, në mes të aktivitetit të rinovuar ekonomik, kryeministri izraelit, raporton Jerusalem Post, tha këto fjalë: “Pozicionet e presidentit turk ndaj meje në publik janë të ndryshme për sa i përket marrëdhënieve tregtare mes dy vendeve tona. Dhe Benjamin Netanyahu shtoi: “Ai më quan Hitler çdo tre orë… Tani ai e bën këtë çdo gjashtë orë, por, falë Zotit, tregtia midis Turqisë dhe Izraelit po lulëzon